Witamy! :)

Jesteśmy studentkami pedagogiki wczesnoszkolnej na Uniwersytecie Gdańskim. W związku z tym interesuje nas wszystko co jest związane z wychowaniem i edukacją. Kochamy dzieci i chciałybyśmy dla nich jak najlepiej dlatego mamy nadzieję, że w przyszłości będziemy mogły pozytywnie wpływać na jakość ich kształcenia i wychowania. Co za tym idzie, tematem przewodnim naszego bloga będzie szkoła, ponieważ to ona towarzyszy dziecku od wczesnego dzieciństwa aż po wejście w dorosłość.

WerSon

poniedziałek, 23 maja 2011

Wybór szkoły

Powinno być tak:

1.Mając w perspektywie spędzanie w szkole kilku godzin dziennie, warto wybrać miejsce, w którym będziesz się dobrze czuć.

2.Szkoła powinna być miejscem, w którym wszyscy się znają i nikt nie jest anonimowy.

3. Zapewniają to mało liczne klasy, opiekuńczy, choć wymagający nauczyciele, możliwość rozwijania swoich zainteresowań w ramach kół przedmiotowych.

4.Czas po lekcjach możesz spędzić na dobrej zabawie w świetlicy, a o Twój żołądek zadbają panie ze stołówki, serwując prawdziwie domowy obiad.

 Jednakże częściej jest tak:

1.W tej szkole trudno się "dobrze czuć" ponieważ ściany szkoły są pomazane graffiti ,a na korytarzach dochodzi do przepychanek.

2.Większość uczniów jest anonimowa i na pewno nie można czegoś takiego nazwać "wspólnotą".

3.Klasy nie są liczne tylko trochę ponad 30 osób, Nauczyciele nie są ani opiekuńczy ani wymagający są leniwi i gnuśni.

4.Czas po lekcjach możesz spędzić w brudnej , obskurnej świetlicy bijąc młodszych uczniów


Być może powyższy przykład jest dość przerysowany, jednak oddaje w pełni rozbieżności między tym co szkoła oferuje, a tym co naprawdę możemy tam zastać. Najlepszym sposobem na uniknięcie bolesnych rozczarowań jest dokładne przemyślenie swojego wyboru i poświęcenie chociaż jednego dnia na sprawdzenie placówki, do której chcemy posłać nasze dziecko.


WerSon

Zajęcia pozaszkolne


Tenis, gra na pianinie, balet, angielski, basen... uff! Oferta kursów i kółek zainteresowań jest tak bogata, że kochający rodzice, którzy chcieliby dziecku „podarować cały świat”, często po prostu przesadzają z ich liczbą. A nadmiar dodatkowych zajęć bywa gorszy od ich całkowitego braku!


Zajęcia pozalekcyjne maja wiele plusów. Dzieci dzięki nim zdobywają dodatkową wiedzę, rozwijają swoje talenty i zainteresowania. Poza tym są odskocznią od codziennej szkolnej rzeczywistości. Nie są obowiązkowe, wiec nawet lekcjom obcego języka towarzyszy atmosfera pewnego luzu.
JAK DOBRZE WYBRAĆ?
Trzeba przede wszystkim wziąć pod uwagę to, co dziecko najbardziej lubi. Źle wybrane zajęcia, niezgodne z upodobaniem młodego człowieka, sprawia, że staną się one dla pociechy źródłem stresu. Fakt, że tatuś chciałby widzieć syna na zajęciach z karate, a mama córeczkę na kursie angielskiego nie oznacza, że dzieci muszą podzielać te pragnienia rodziców.
COŚ DLA UMYSŁU I COŚ DLA CIAŁA
Dobrze, by jedne zajęcia miały charakter „umysłowy” (może to być np. kółko plastyczne albo język obcy), a drugie – sportowy (np. basen, piłka nożna). Dziecko powinno rozwijać się harmonijnie, i intelektualnie, i fizycznie. Obie dziedziny są tak samo ważne. Jeśli jednak nasza pociecha nie ma zacięcia sportowego, nie zmuszajmy jej do gimnastyki artystycznej. Raczej postarajmy się wypoczywać aktywnie całą rodziną.
SZUKAJMY ZŁOTEGO ŚRODKA
Na ile zajęć pozalekcyjnych zapisać dziecko? Wystarczy, jeśli zdecydujemy się na dwa dodatkowe w tygodniu, na przykład rysunki i pływanie. Nadmiar bodźców, nawet tych przyjemnych, prowadzi do przemęczenia, zniechęcenia i w rezultacie – zablokowania w dziecku ciekawości świata i chęci podejmowania wyzwań. Dziecko musi mieć czas na obowiązki (czyli na naukę), pomoc w domu oraz rozwijanie talentów, ale potrzebuje też czasu na odpoczynek: na spotkania z rówieśnikami i swobodną zabawę.


WerSon

http://www.kobieta.pl/dziecko/

Pedagog szkolny


http://praca-opiekunczo-wychowawcza.wyklady.org/wyklad/107_pedagog-szkolny.html

Programy autorskie

Program autorski obejmuje zarówno działania twórcze jak i odtwórcze nauczyciela, efektem których jest realizacja wizji skutecznego procesu nauczania - uczenia się sprzyjającego rozwijaniu zainteresowań i potencjalnych możliwości zarówno nauczyciela jak i ucznia. Działania te polegają na modyfikowaniu i wzbogacaniu pedagogicznego doświadczenia (grupy) o nowe elementy oraz na rozwijaniu nowych wzorów zachowania. Program zatem należy traktować jako drogowskaz dla siebie i swych uczniów jako swoisty rodzaj mapy poznawczej, mapy problemowej, rodzaj rusztowania i szkieletu, osi, wokół której będą koncentrowały się działania nauczyciela, działania uczniów oraz ich działania wspólne.
Uczenie się bowiem jest procesem, który rozszerza i kształtuje sposób widzenia otaczającej rzeczywistości przez jednostkę. Mimo, że przyjęto się uważać, że to nauczyciel wpływa na ucznia, to w rzeczywistości doświadczenia ucznia i nauczyciela modelują ten proces. Warto zatem zdać sobie sprawę z faktu, że program autorski jest zarówno dziełem nauczyciela jak mi uczniów, którzy go realizują.
1. IDEA WIODĄCA PROGRAMU AUTORSKIEGO
Autor powinien jasno i rzeczowo uzasadnić, że proponowany przez niego program jest gruntownie osadzony we współczesnej nauce, a efekty, które uzyska zarówno uczeń jak i nauczyciel są ogólnie pożądane zarówno przez zainteresowaną jednostkę jak i grupę społeczną, w której jednostka funkcjonuje.
Określenie idei wiodącej programu wymaga od autora (poza filozoficznymi, psychologicznymi, oraz społecznymi podstawami) znajomości dziedzin wiedzy, które są wiodącymi w budowanym programie. Ważną cechą nauczyciela jest także kreatywność i dążenie do zmian w efekcie których autor, wraz ze swoimi uczniami dopracowuje się "nowych jakości", buduje własne doświadczenie, co pozwala mu w przyszłości doskonalić i wprowadzać w życie nowe pomysły.
2. CELE PROGRAMU AUTORSKIEGO
Prawidłowo sformułowane cele programu autorskiego wymagają od autora programu określenia postaw teoretycznych programu oraz usytuowania ich w obrębie określonej postawy programowej. Pożądane jest także aby twórca programu formułował cele mając na uwadze następujące dziedziny aktywności uczniów: dziedzinę poznawczą (zapamiętywanie wiadomości, zrozumienie wiadomości, stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych, stosowanie wiadomości w sytuacjach nietypowych), dziedzinę emocjonalną, utożsamianą z zainteresowaniami i postawami ucznia (uczestnictwo w działaniu, podejmowanie działania, nastawienie na działanie, system działań), dziedzinę psychomotoryczną (naśladowanie działania, odtwarzanie działania, sprawność działania w stałych warunkach, sprawność działania w zmiennych warunkach).
Formułowanie celów powinno spełniać określone warunki:

  • Cele powinny opisywać zarówno oczekiwane zachowanie uczniów, jak i treść lub kontekst, w którym to zachowanie się przejawia;

  • Cele złożone należy przedstawiać analitycznie i na tyle szczegółowo, żeby nie powstawały żadne wątpliwości, o jakiego rodzaju zachowanie chodzi lub do czego zachowanie to się odnosi;

  • Cele powinny wyraźnie wskazywać, jakie czynności uczenia się są potrzebne, by opanować określone zachowanie;

  • Cele powinny być realistyczne i zawierać tylko to, co da się ująć w postaci programu i procesu dydaktycznego;

  • Zakres celów powinien być na tyle szeroki, ile trzeba, żeby pomieścić wszystkie rodzaje osiągnięć uczących się, za które odpowiada szkoła;

  • Cele ewaluują, wskazują drogę nie zaś metę.
    Naczelnym zadaniem nauczyciela, twórcy programu jest prawidłowe sformułowanie celów kształcenia. Powyższe rozważania skłaniają do stwierdzenia, iż cele są niezbędne, jednak ich filozofia tworzenia, sposób zapisywania, realizacja i w efekcie ewaluacja powinna być nacechowana holistyczną wizą człowieka żyjącego w zgodzie z samym sobą, innymi i przyrodą. 3. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU AUTORSKIEGO
    Warunki realizacji programu autorskiego powinny obejmować określenie warunków materialnych (m.in. wyposażenie szkoły, jej położenie, ilość uczniów w klasie, możliwość wykonywania określonych czynności zarówno przez uczniów jak i nauczycieli) oraz warunków osobowych (m.in. kompetencje wstępne uczniów, kompetencje nauczyciela prowadzącego zajęcia, współpracę z rodzicami, życzliwość i twórczą atmosferę panującą w szkole).
    Ogólnie do warunków mających wpływ na konstruowanie, realizowanie, a także to, co wydaje się chyba najważniejsze, osiąganie zamierzonych celów, można zaliczyć:

  • Warunki podmiotowe (uczeń, nauczyciel),

  • Warunki szkolne (materialne, społeczne),

  • Warunki pozaszkolne (rodzice). 4. TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
    Treści kształcenia i wychowania powinny umożliwiać uczniom zaspakajanie ich aktualnych i przyszłych potrzeb, pozwalać na transgresyjne przekraczanie siebie, spełniając jednocześnie warunek pozostawiania w zgodzie ze współczesną nauką.
    Klasyfikacja podstawowych ujęć programów nauczania (H.Komorowska, 1995) ze względu na zakres oraz sposób zapisu przez autora treści kształcenia i wychowania:

  • Program jako lista treści nauczania,

  • Program jako zastaw planowanych czynności pedagogicznych,

  • Program jako zestaw zamierzonych efektów pedagogicznych,

  • Program jako zestaw pojęć i zadań do wykonania,

  • Program jako rejestr doświadczeń,

  • Program jako reprodukcja kultury,

  • Program jako rekonstrukcja kultury Poprawnie dobrane, uszeregowane i poddane gradacji treści kształcenia i wychowania powinny spełniać następujące wymogi:

  • Zakres - ile materiału zawrzeć w programie i w jakim stopniu ma on być głęboki,

  • Integracja - logiczne, a zarazem różnorodne powiązania różnych rodzajów wiedzy i doświadczeń tak, aby uczeń uzyskał spójny obraz wiedzy i głęboko sięgające zrozumienie materiału,

  • Kolejność - przyjęcie określonego kryterium uporządkowania treści i konsekwentne realizowanie zamierzenia,

  • Ciągłość - dotyczy powracania w programie do określonych pojęć i umiejętności, których opanowanie powinno stać się lepsze, a poprzez to usprawniać dalszy proces przyswajania treści,

  • Wyrazistość- można wyróżnić wyrazistość pionową (zdobywanie przez uczniów tych wiadomości i umiejętności, by uczyć się dalszych partii programu) i poziomą (korelacja treści),

  • Równowaga - zrównoważony program zapewnia uczniom możliwość opanowania wiedzy, zinternalizowania jej i użycia w zgodzie z ich celami i aspiracjami. 5. METODY, FORMY I ŚRODKI W REALIZACJI PROGRAMU AUTORSKIEGO
    Twórca programu powinien określić efektywne, jego zdaniem, sposoby kierowania uczeniem się, formy skutecznego przyswajania wiedzy i kształtowania umiejętności oraz zaproponować, z jakich źródeł informacji uczeń może korzystać.
    Twórca programu autorskiego powinien mieć świadomość "wolnego wyboru" zarówno metod, form oraz środków w realizacji założonych celów. Ponieważ właściwie zorganizowany proces edukacyjny służyć winien wszechstronnemu rozwojowi osobowości ucznia. Ucznia, który będzie potrafił pracować zespołowo, a zarazem indywidualnie, ucząc się od innych, a także uczyć się samemu, polegać i ufać innym, ale również być odpowiedzialnym za to, co robi sam. Wyważenie proporcji w owych działaniach nauczyciela połączonych z zachowaniami autokreacyjnymi ucznia zależeć będzie zarówno od twórcy programu jak i jego odbiorcy ucznia.
    6. ROZKŁAD MATERIAŁU (PRZYKŁADY)
    Przykłady i konspekty zajęć powinny możliwie wszechstronnie ilustrować ideę wiodącą programu autorskiego oraz umożliwiać osobom korzystającym z programu sprawne organizowanie procesu nauczania - uczenia się.
    7. EWALUACJA PROGRAMU AUTORSKIEGO
    Dokonując ewaluacji programu autorskiego twórca winien dokonać analizy treści nauczania oraz zaproponować procedurę ewaluacyjną wraz ze sposobem analizy, interpretacji zapisu jej wyników.
    Ewaluacja programu, podobnie jak jego przygotowanie i realizacja, jest wysiłkiem zespołowym (nauczyciele, uczniowie, rodzice, sponsorzy...). Uzasadnione zatem jest, aby w ocenie efektywności programu uzyskać informacje zwrotne od: uczniów, nauczycieli, rodziców, sponsorów, konsultantów.
    Podsumowując można stwierdzić, że nieprawidłowo dokonany proces oceny programu nauczania związany jest z etyczną odpowiedzialnością ewaluatora, który musi zdawać sobie sprawę z konsekwencji nieadekwatnego opisu. Ze względu na konsekwencje ewaluatora
    B. Niemierko proponuje rozróżnić dwa rodzaje ewaluacji - rzetelną (uczciwą i systematyczną) oraz pozorowaną (ograniczone kompetencje ewaluatora).
    8. REFLEKSJA NAUCZYCIELA - AUTORA NAD WŁASNYM DZIEŁEM
    Każda rzetelnie wykonana praca powinna przynosić zadowolenie. Powinna, ale nie musi. Jeśli więc nauczyciel - innowator, mimo włożonego wysiłku i profesjonalizmu nie osiągnie sukcesu, co wtedy? Lub inaczej - osiągnie sukces. Co wtedy? W obu przypadkach trzeba się zastanowić i odpowiedzieć sobie na kilka ważnych pytań. Dokonać refleksji:

  • Czy jestem zdolny do obiektywnej oceny własnej pracy, której podstawą są opinie uczniów, nauczycieli, rodziców i innych osób?

  • Czy potrafię przyjmować słowa krytyki, które mogą stać się potencjalnym drogowskazem do zmian na lepsze?

  • Czy potrafię przyjmować słowa pochwały tak, aby one inspirowały mnie do dalszej pracy, a nie do wiecznego pozostawania w stanie euforii?

  • Czy w mojej codziennej pracy zawodowej jest miejsce na uczenie się, przez co następuje wzbogacanie mojego pedagogicznego doświadczenia i to zarówno w wymiarze teoretycznym jak i praktycznym oraz indywidualnym i zbiorowym?

  • Czy potrafię być elastyczny i tak modyfikować swoje działania pedagogiczne, aby efektywnie realizować program w zmieniających się warunkach?

  • Czy praca innowacyjna jest jedną z form mojej samorealizacji i samorozwoju (kształtowania swojego własnego "ja" profesjonalnego i osobistego)?

  • Czy mimo, że moje próby innowacyjnej pracy w szkole nie przyniosły spodziewanych rezultatów, będę dalej walczyć o podmiotowość moich uczniów i swoją?

  • Czy wiem, jakie błędy popełniłem i jak im zaradzić w przyszłości?

  • Czy wiem, jakie czynniki złożyły się na mój sukces i czy naprawdę jest on tylko mój, czy mam nowe pomysły, które pozwolą mi i moim uczniom na kreowanie siebie?

  • Czy wiem, czego oczekiwali inni i czy sprostałem tym wymaganiom? Nauczycielu, jeśli na większość pytań odpowiedziałeś twierdząco, to jesteś gotowy do podjęcia trudu tworzenia lepszego, nowego, innego... programu. POWODZENIA!
    LITERATURA:
    - H. Komorowska, Konstrukcja, realizacja i ewaluacja programu nauczania. Warszawa IBE
    - B. Niemierko, Pomiar sprawdzający w dydaktyce. Warszawa, PWN
    - B. Niemierko, Między oceną a dydaktyką. Warszawa, WsiP
    - B. Niemierko, Drogi i bezdroża ewaluacji. "Kwartalnik pedagogiczny" nr 3.
    - M. Szczepańska, Program autorski - jak go napisać?. Słupsk, IMAGE
    - M. Sobańska- Bondaruk, Zasady konstruowania programów nauczania. "Wiadomości historyczne"
    mgr Teresa Wojtas

  • wtorek, 12 kwietnia 2011

    Krytyka programów kształcenia

    Prof. zw. dr hab. Bolesław Niemierko - pedagog, uczony i wykładowca na Uniwersytecie Gdańskim. Autorytet w dziedzinie pomiaru dydaktycznego. Założyciel i kierownik seminarium doktoranckiego pomiaru dydaktycznego, oceniania osiągnięć uczniów i diagnostyki edukacyjnej, a także Podyplomowego Studium Pomiaru dydaktycznego i Podyplomowego Studium Ewaluacji Dydaktycznej; laureat Nagrody Wydziału I PAN (dwukrotnie). Jest on autorem Podręcznika skutecznej dydaktyki pt. "Kształcenie szkolne". Cytuje on w tej książce Tadeusza Tomaszewskiego, który zestawił długą listę zarzutów wobec programów szkolnych. Twierdzi on, że: 
    -"programy szkolne są przestarzałe, gdyż zawierają wiadomości odpowiadające stanowi nauki sprzed wielu lat, a nie uwzględniają wielu wiadomości odpowiadających współczesnemu poziomowi wiedzy;
    - są konserwatywne, gdyż nawiązują raczej do doświadczeń i potrzeb dawniejszych pokoleń, a nie biorą pod uwagę w dostatecznym stopniu przyszłości, w jakiej będą żyć i działać dzisiejsi uczniowie;
    - są nieżyciowe, bo nie odpowiadają potrzebom życia i praktyki ludzkiej, ponieważ zawierają wiele wiadomości zupełnie nieprzydatnych, a nie przewidują wiadomości potrzebnych i praktycznie użytecznych;
    - są za trudne, bo uwzględniają wiadomości, których dziecko w danym wieku nie potrafi sobie przyswoić, a nawet zrozumieć, a równocześnie zbyt łatwe, a czasem nawet infantylne, bo nie doceniają rzeczywistych umysłowych możliwości uczniów, którzy potrafiliby opanować znacznie więcej i w znacznie krótszym czasie;
    - nudne, gdyż nie liczą się z zainteresowaniami uczniów, i schematyczne, ponieważ nie odpowiadają indywidualnym cechom uczniów. Ta lista zarzutów jakby się ustabilizowała i od dłuższego czasu nikt nie wymyśla już nowych, ale też nikt nie zaprzecza słuszności żadnego z nich w odniesieniu do jakiegokolwiek programu, z którym ma do czynienia".

    Zgadzamy się w zupełności z Panem Tadeuszem Tomaszewskim, jednak mamy świadomość, że nie sztuką jest powtarzanie tych zarzutów, lecz znalezienie sposobu, by było ich mniej lub nie było ich wcale.

    WerSon

    Źródło: Bolesław Niemierko, "Kształcenie szkolne" Podręcznik skutecznej dydaktyki, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007, s. 145-146

    System szkolnictwa w kraju nad Wisłą


    Kryteria przyjęć:
    Kształcenie jest bezpłatne dla wszystkich uczniów. Jedynym kryterium przyjęć jest wiek (ukończenie 6 lat w roku kalendarzowym, w którym rozpoczyna się nauka w przypadku klasy zerowej oraz 7 lat w przypadku szkoły podstawowej). Przyjęcie ucznia do gimnazjum odbywa się na podstawie świadectwa ukończenia szkoły podstawowej oraz przystąpienia do zewnętrznego sprawdzianu po 6 klasie szkoły podstawowej. Rodzice mają obowiązek zapisać dziecko do szkoły lub przedszkola. Kryterium przyjęcia do liceum lub technikum jest określone przez poszczególne szkoły, jednakże najczęściej o przyjęciu decyduje wynik egzaminu pisanego pod koniec gimnazjum.

    Etapy:
    Etap I - nauczanie zintegrowane, dzieci w wieku 7-10 lat
    Etap II - nauczanie przedmiotowe, dzieci w wieku 10-13 lat
    Oba te etapy są realizowane w szkole podstawowej.
    Etap III - nauczanie przedmiotowe, młodzież w wieku 13-16 lat (gimnazjum)

    Wymiar zajęć ucznia:
    Rok szkolny trwa około 185 dni i jest podzielony na dwa półrocza. Na etapie I w jednym tygodniu dziecko może mieć maksymalnie 23 lekcje przedmiotów obowiązkowych po 45 minut, w etapie drugim ilość lekcji w tygodniu wzrasta do 28, natomiast w etapie III do 31. 

    Wielkość klas:
    Przepisy nie regulują wielkości klas. Jednakże w roku szkolnym 2006/07 stosunek liczny uczniów do liczby nauczycieli w szkole podstawowej i gimnazjum wynosił 13:1.

    Programy i treści nauczania:
    Na pierwszym etapie szkoły podstawowej nauczania odbywa się w formie zintegrowanej. Postawy te są takie same dla wszystkich uczniów. Następnie następuje rozdzielenie materiału na poszczególne przedmioty, dla których szkoły mogą samodzielnie wybierać podręczniki z listy zatwierdzonej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.

    Ocena:
    Oceniane ucznia leży w gestii nauczyciela i nie jest w żaden sposób ujednolicona w skali kraju. Oceny dokonuje się na podstawie sprawdzianów ustnych oraz pisemnych. Oczywiście edukację w szkole średniej kończy egzamin maturalny. Jest to egzamin ujednolicony i zewnętrzny.



    WerSon